Glaucoom

De frequentie van glaucoom stijgt met de leeftijd.
Mensen met een verhoogde oogdruk hebben ook een groter risico op de aanwezigheid van chronisch openhoek-glaucoom
Wanneer er andere familieleden zouden lijden aan deze aandoening, vertoont uzelf ook een hoger risico.
Patiënten van Afrikaanse origine hebben eveneens een vergroot risico op het ontwikkelen van chronisch openhoekglaucoom.
Mensen die vroeger een oogtrauma hebben opgelopen, hebben eveneens een verhoogd risico, zowel als diabetici en mensen met bijziendheid.

Wanneer we een glaucoom-onderzoek uitvoeren, meten we de oogdruk, onderzoeken we het afvoerkanaal in het oog, kijken we naar de lens, en evalueren we de oogzenuw, om te zien of er reeds schade aanwezig zou zijn.
Nadien wordt er een gezichtsveldondezoek uitgevoerd.

Een normale oogzenuw is samengesteld uit meer dan 1 miljoen kleine zenuwvezeltjes. Bij chronisch openhoekglaucoom gaan vele van deze zenuwvezeltjes geleidelijk aan verloren, waardoor het uitzicht van de oogzenuw geleidelijk aan verandert. In medische termen noemen we dit cupping. Wanneer cupping toeneemt, ontwikkelen zich blinde vlekken in het gezichtsveld.

Oogartsen gebruiken een techniek die heet gezichtsveldonderzoek. Dit onderzoek dient om discreet beginnend optredende blinde vlekken in het gezichtsveld op te sporen. Als resultaat van dit onderzoek komen we te weten of en waar er zich eventueel blinde vlekken in uw gezichtsveld zouden voordoen. Het zou zelfs kunnen zijn dat u nog niet eens op de hoogte was van deze blinde vlekken.
In het begin van de aandoening van chronisch openhoekglaucoom blijft uw gezichtsveld nog volledig normaal. Wanneer uw oogzenuw verder beschadigd wordt, treden er geleidelijk aan blinde vlekken in het gezichtsveld op. Deze blinde vlekken blijven typisch onopgemerkt tijdens uw dagdagelijkse activiteiten, tot op het moment dat uw oogzenuw aangetast is. Wanneer alle zenuwvezeltjes van de oogzenuw afsterven, rest er enkel nog blindheid. Ondanks dat er geen werkelijke genezing voor glaucoom bestaat, trachten we toch verdere aantasting van de oogzenuw te voorkomen, door de oogdruk te doen dalen. Hierdoor kunnen we meestal het proces van verdere aantasting van de oogzenuw stoppen, waardoor verder visusverlies of toename in blinde vlekken in het gezichtsveld wordt voorkomen. Een recente studie, de Ocular Hypertensionstudy, toonde aan dat mensen met een verhoogde oogdruk, doch zonder reeds aanwezig chronisch openhoekglaucoom, ook vaak baat ondervinden indien ze vroegtijdig hiervoor behandeld worden.

Dit is waarom het ongelooflijk belangrijk is dat u uw oogarts vanaf een bepaalde leeftijd regelmatig bezoekt, zeker wanneer u een hoger risico dan anderen vertoont op het ontwikkelen van chronisch openhoekglaucoom. Van zodra glaucoom wordt gediagnosticeerd, is de behandeling ervan een werkelijk eamwork tussen u en uw oogarts.

De meest uitgevoerde manier om glaucoom te behandelen is het gebruik van oogdruppels. Deze oogdruppels doen de oogdruk dalen op 1 of 2 manieren: ofwel door de aanmaak van voorkamervocht te verminderen, ofwel door de afvoer ervan laten toenemen. Wanneer u oogdruppels ter behandeling van chronisch openhoekglaucoom worden voorgeschreven, is het zeer belangrijk deze minutieus elke dag te druppen, zoals u werd voorgeschreven. Nadat u de druppels in het oog hebt gedruppeld, kan het aangeraden zijn om het oog gedurende een halve minuut gesloten te houden. Tevens kan u ondertussen met de wijsvinger een lichte druk uitoefenen op het traankanaal aan de binnenzijde van het oog, waardoor u ongewenste bijwerkingen in het ganse lichaam kan voorkomen. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan een vermindering van de hartfrequentie, of optreden van vermoeidheid.

Net zoals alle systemische medicaties kunnen glaucoomdruppels ook bijwerkingen hebben. Hierbij denken we dan bijvoorbeeld aan het optreden van rode ogen, of het optreden van een lichte kleurverandering van het regenboogvlies. Bijwerkingen kunnen ook optreden in andere delen van het lichaam, zoals veranderingen in uw hartritme en ter hoogte van de ademhaling. Uw oogarts zal proberen de voor u meest geschikte behandeling uit te kiezen. Daarom is het ook van het grootste belang dat uw oogarts over uw algemene medische toestand, en over de medicatie die u op dit moment gebruikt. Daarom is het een goed idee steeds een kleine lijst met de door u gebruikte medicatie mee te nemen naar elk oogonderzoek. Het is ook geen slecht idee om uw huisarts mee te delen dat u glaucoommedicatie gebruikt.

In sommige gevallen wordt laserchirurgie gebruikt om de oogdruk verder te doen dalen. Door middel van laserchirurgie kunnen we de afvoer van het voorkamervocht uit het oog doen toenemen. Dit type van laserchirugie wordt Lasertrabeculoplastie genoemd (LTP).

Voor mensen met een geslotenhoekglaucoom wordt eerder een laseriridotomie aangeraden. De laser veroorzaakt een kleine opening in het regenboogvlies, om de afvoer van voorkamervocht doorheen deze opening in het trabeculum te vergemakkelijken.

Wanneer oogdruppels of laserchirurgie nog steeds onvoldoende efficiënt zijn om de oogdruk te doen dalen, wordt aan een chirurgische oplossing gedacht. De naam van deze chirurgie is trabelectomie. De bedoeling van deze ingreep is om een nieuw filtersysteem ter hoogte van het oog te creëren, waardoor het voorkamervocht langs een andere weg uit het oog kan ontsnappen. Het uiteindelijke resultaat hiervan is dat de oogdruk verder zal dalen. Het voorkamervocht wordt gedraineerd naar een nieuw filtersysteem, hetgeen we een bleb noemen. Zulk een bleb wordt meestal verborgen onder het bovenste ooglid. Het creëren van een bleb heeft als doel om de afvoer van voorkamervocht te doen toenemen, waardoor uiteindelijk de oogdruk zal dalen. Glaucoomchirurgie is dan ook typisch een ambulante ingreep, m.a.w. u dient hiervoor niet in een ziekenhuis te overnachten. Zware verwikkelingen van zulk een ingreep zijn zeldzaam. Vanzelfsprekend is er zoals bij elke ingreep steeds een klein risico aanwezig. Wij denken dan vooral aan het optreden van een postoperatieve bloeding of een infectie. Het kan na de ingreep dan nog ook steeds nodig zijn om verder glaucoommedicatie te gebruiken, of om bijkomende ingrepen te ondergaan. Het uiteindelijke resultaat van de ingreep is afhankelijk van de wijze waarop u geneest, en de wijze waarop u geneest is vanzelfsprekend verschillend bij elke patiënt.